W pierwszych dziesięcioleciach XX wieku mieszkańcy Sierszy, szczególnie ci związani z tamtejszym przemysłem, mogli korzystać z bogatej oferty kulturalnej. Był teatr, orkiestra i biblioteki. Wśród tych ostatnich najciekawsze zasoby miała czytelnia Towarzystwa Kasynowego. Czytelnicy, w zależności od poglądów, mogli sięgać po dzieła Ilii Erenburga, Stefana Żeromskiego albo Józefa Piłsudskiego. W jej zasobach, wśród trzech tysięcy tomów, były także dzieła twórców, którzy dopiero walczyli o miejsce w historii literatury.

Już na przełomie XIX i XX wieku sierszańscy urzędnicy mieli do dyspozycji stworzony przez Towarzystwo Kasynowe klub dysponujący salą gier, kortami tenisowymi, bufetem i biblioteką. Robotnicy natomiast mogli korzystać z propozycji przygotowywanych przez Towarzystwo Szkoły Ludowej. Oprócz sali teatralnej w siedzibie TSL była również czytelnia. Ważnym miejscem dla sierszańskiej kultury stały się budynki należące kiedyś do kopalni Izabella, a od roku 1930 powierzone miejscowemu Towarzystwu Gimnastycznego Sokół i stowarzyszeniom kulturalnym. Tam właśnie miała siedzibę biblioteka Towarzystwa Kasynowego.

Informacje o stanie biblioteki Towarzystwa Kasynowego w Sierszy przynosi katalog książek wydany staraniem tego stowarzyszenia. To bardzo rzadkie dziś wydawnictwo powstało w drukarni Karola Bazarnickiego w Jaworznie. Książeczka zawiera alfabetyczny katalog odpowiadający stanowi posiadania biblioteki w roku 1937. Do broszury dołączone są luźne dodruki zawierające spis nowości pozyskanych w 1938 i 1939 roku. Ciekawostką jest dołączony do katalogu spis książek dozwolonych dla młodzieży. Jest tam m.in. ,,Mitologia” Jana Parandowskiego, ale także ,,Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy”, dzieło byłego przemytnika Sergiusza Piaseckiego.
W 1939 roku Towarzystwo Kasynowe w Sierszy miało w swojej bibliotece 3 tysiące tomów. Na półki trafiły już wtedy ,,Zmory” Emila Zegadłowicza i ,,Wróg kobiet” Magdaleny Samozwaniec.

Wśród autorów chętnie kupowanych do zasobów biblioteki był Melchior Wańkowicz. Czytelnicy mieli do dyspozycji ,,Opierzoną rewolucję”, po której wydaniu niektórzy uznali Wańkowicza za komunistę i ,,Sztafetę”, która dla wielu była gloryfikacją sanacyjnych rządów. Szukający reportażu mieli także do dyspozycji ,,Chiny bez maski” Egona Kischa. Każdy, kto trafił między regały biblioteki Towarzystwa Kasynowego, mógł tam wyszperać także książki Michała Choromańskiego, Tadeusza Boya-Żeleńskiego, Tadeusza Dołęgi Mostowicza czy Bruno Schulza. Na specjalnie zainteresowanych materializmem czekało dzieło Bucharina ,,Teoria materializmu historycznego”. Były oczywiście również pozycje, które mają swoje miejsce w każdej prawie bibliotece. Kto szukał takich autorów jak Jack London, Agata Christie czy Karol May, też znalazł coś dla siebie.
(l)

Przełom nr 42 (961) 20.10.2010