Nie masz konta? Zarejestruj się

Historia

Kapitał na marzenia

23.09.2009 14:27 | 0 komentarzy | 6 133 odsłon | red
Fabryka Przetworów Tłuszczowych w Trzebini była spełnieniem marzeń Jana Rożnowskiego o własnej firmie. Gdy ją stracił po wykupieniu większości akcji przez niemiecki koncern zdecydował o stworzeniu kolejnej, tym razem we Lwowie. Gdy tę zabrali Sowieci nie, poddał się i próbował jeszcze raz działalności na własny rachunek po 1956 roku.
0
Kapitał na marzenia
Unikatowa akcja Fabryki Przetworów Tłuszczowych w Trzebini z 1920 roku
Wiesz coś więcej na ten temat? Napisz do nas

Fabryka Przetworów Tłuszczowych w Trzebini była spełnieniem marzeń Jana Rożnowskiego o własnej firmie. Gdy ją stracił po wykupieniu większości akcji przez niemiecki koncern zdecydował o stworzeniu kolejnej, tym razem we Lwowie. Gdy tę zabrali Sowieci nie, poddał się i próbował jeszcze raz działalności na własny rachunek po 1956 roku.

Jan Rożnowski urodził się 13 października 1889 roku w Warszawie. Uczył się początkowo w szkole należącej do warszawskiego zrzeszenia kupców. Brał udział w strajku szkolnym w 1905 roku. Studiował technologię ze specjalnością chemia organiczna w Instytucie Technologicznym w Tomsku. Po uzyskaniu w 1910 roku dyplomu wyjechał z Rosji.

Pracował we wrocławskiej fabryce Koszyńskiego, gdzie zetknął się z produkcją mydła i tłuszczów jadalnych oraz w Parowej Fabryce Mydła, Mydełek Toaletowych i Świec w Krakowie należącej do stryjecznego brata - Stanisława Rożnowskiego. W tej firmie pracował już jako kierownik techniczny. Wtedy też zapewne pojawiły się marzenia o własnej fabryce. Miał już solidne podstawy w postaci wiedzy i umiejętności nabytych wcześniej, więc potrzebny był jeszcze kapitał. W 1917 roku zaczął realizować marzenia. Założył spółkę ze swoim szwagrem Bronisławem Różeckim i przystąpił do budowy nowoczesnej fabryki mydeł i tłuszczów jadalnych w Trzebini. Pierwsze obiekty stały już w 1919 roku.

Kapitał spółki wynosił 5 milionów koron. W 1920 roku właściciele zdecydowali o podwyższeniu kapitału akcyjnego spółki do 15 milionów koron, czyli 10,5 mln marek polskich, bo obowiązywała już taka waluta. Osiągnięto to poprzez wyemitowanie 20 tysięcy akcji o nominale 350 marek polskich. Dotychczasowi akcjonariusze otrzymali specjalne druki, na których mogli zgłaszać zamiar zakupu akcji. Im też przysługiwało prawo pierwszeństwa poboru akcji. Przedstawiając jedną starą akcję mieli prawo do nabycia nowej za 700 marek polskich. Nowi inwestorzy kupowali akcje w cenie nominalnej, czyli 1050 marek polskich za sztukę.

Zainteresowanie akcjonariuszy było wystarczające i prace przy budowie i uruchamianiu zakładu zostały zakończone. Poświęcenie fabryki odbyło się 21 lipca 1921 roku o godzinie 12.

W Trzebini produkowano wiele poszukiwanych produktów, wśród nich najbardziej chyba znane szare mydło pod nazwą Biały Jeleń, proszek Radion i mydło Lux.

W rozwoju firmy w kolejnych latach przeszkadzała wielka inflacja. Gdy w połowie lat dwudziestych już wydawało się, że sytuacja się normalizuje okazało się nagle, że niemiecka firma Schicht wykupiła większościowy pakiet akcji trzebińskiej Fabryki Przetworów Tłuszczowych. Na wiadomość o tym Bronisław Różecki doznał ataku, w wyniku którego zmarł 14 kwietnia 1926 roku. Fabryka została przejęta przez spółkę Saturnia kontrolowaną przez koncern Schichta. Jan Rożnowski pożegnał się z Saturnią 28 marca 1927 roku, z myślą kolejnej próby realizacji marzeń o samodzielnej działalności. Zaczął od nowa we Lwowie. Kierowana przez niego spółka Tlen produkowała kosmetyki i wyroby farmaceutyczne.
Po zakończeniu wojny Jan Rożnowski wyjechał ze Lwowa i osiedlił sie w Gliwicach. Nadal pracował w przemyśle tłuszczowym, a potem w innych branżach przemysłu chemicznego. Z jego fachowej wiedzy i doświadczenia korzystało warszawskie Zjednoczenie Przemysłu Przetwórczo – Tłuszczowego. Po 1956 roku podjął jeszcze jedną próbę stworzenia własnej firmy produkującej środki chemii gospodarczej, jego plany zostały jednak wtedy zniweczone. Zmarł 6 lutego 1970 roku w Gliwicach.
(l)
Przełom nr 37 (905) 16.09.2009