Rozmowa z Markiem Mamicą, autorem większości dokumentów dla Komitetu Obywatelskiego Solidarność w Balinie, który protestuje przeciwko negatywnemu oddziaływaniu tamtejszego składowiska odpadów.

Bogumił Kurylczyk: Kiedy odór ze składowiska doszedł na osiedle Kąty w Chrzanowie, zaczęto panu głośno przyznawać rację, uznając trwający dziesięć lat protest za słuszny.
- Smród z wysypiska nie zna granic. I wcale nie mam satysfakcji z tego powodu, że się rozszerza. Tyle tylko, że przybywa członków w naszym Komitecie Obywatelskim. A ponadto, już nikt mi nie powie, iż rozsiewam nieprawdziwe informacje. Takie zarzuty pod swoim adresem słyszałem z różnych stron odkąd jestem radnym.

Składowisko odpadów komunalnych w Balinie nazwał pan wysypiskiem...
- Bo to zwykłe wysypisko! Brakuje tam nie tylko sortowni śmieci, ale i kompostowni. Co znaczy, że fermentują wprost w kwaterach. Na domiar złego niezbyt często przesypywanych ziemią, bo przesypywanie przecież zwiększa objętość składowania i redukuje przyszły zysk. Prywatny właściciel na taki luksus nie może sobie pozwolić. I to jest cała prawda o przyczynach smrodu.

Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi obiecał ostatnio przesypywać odpady chlorowanym wapnem a w końcu sierpnia zamontować barierę antyodorową.
- Wcześniej tego jakoś nie mógł zrobić... Ale poczekamy na skutki, bo na razie śmierdzi dalej. Nie wierzę, by prywatny właściciel, bo większość udziałów w ZGOK ma francuska firma ONYX, dbał o środowisko tak, jak dbałby samorząd. Ale gmina Chrzanów pozbyła się swoich udziałów i w praktyce ma niewiele do gadania.

Jest jeszcze Związek Międzygminny Gospodarka Komunalna, kierowany przez burmistrza Libiąża.
- I czy Tadeusz Arkit zapobiegł rozprzestrzenianiu się smrodu? Nie. Zresztą, ten problem nie dotyczy przecież jego gminy. Twierdzę, że tylko wtedy, gdyby obiekt w Balinie funkcjonował jako firma non profit, bez nastawienia na zysk, byłby przyjazny dla otoczenia. To znaczy, nie zarabiano by na nim kosztem ludzi mieszkających w sąsiedztwie. Tak jak jest teraz. Tymczasem skutki działalności składowiska nie mogą przekraczać jego granic, co wyraźnie zapisano w decyzji starosty, zezwalającej na funkcjonowanie obiektu przez następne dwadzieścia lat.

Na tej podstawie zaprotestował także burmistrz Chrzanowa. I poprosił o kontrolę Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie.
- Również wzywaliśmy kontrolerów z WIOS-iu. I nigdy nie wykryli niczego podejrzanego. Łącznie ze smrodem. Dobrze, że gmina znajdzie wreszcie pieniądze na pomiary stężenia odoru, które ma przeprowadzić specjalista z Akademii Rolniczej w Krakowie.
Jaki będzie następny ruch Komitetu Obywatelskiego w Balinie, wzmocnionego członkami z osiedla Kąty?
- Zaskarżymy do sądu gminę o nierealizowanie umowy społecznej. Bo ta cała sprawa jest mocno śmierdząca nie tylko z powodu śmieci. Obiecano nieuciążliwe, nowoczesne składowisko, a mamy prymitywne wysypisko. I na dodatek Libiąż, wraz z Trzebinią, umywają od tego ręce.

PRZYPOMNIJMY
- Przedstawiciele gminy Chrzanów zawarli w 1996 roku Umowę Społeczną z przedstawicielami sołectwa Balin. Chodziło w niej o zrekompensowanie i zminimalizowanie niekorzystnych wpływów, jakie wywiera składowisko odpadów komunalnych.
- Wobec nierealizowania na terenie Balina zapowiedzianych inwestycji (chodniki, drogi, kanalizacja), reaktywowano w 1998 roku Komitet Obywatelski Solidarność, by reprezentował mieszkańców w egzekwowaniu zapisów Umowy Społecznej.
- Właścicielem składowiska jest spółka ZGOK, w której 52 proc. udziałów ma firma ONYX, 26 proc. Międzygminny Związek Chrzanowa, Libiąża, Trzebini „Gospodarka Komunalna” i 22 proc. Miasto Jaworzno.

Przełom nr 33/747 16.08.2006